Nieuwe stoornis: agressief door smakkers

Veel mensen houden niet van smak- en slurpgeluiden. Maar sommige mensen hebben er een extreme afschuw van – en krijgen een oncontroleerbare woedeaanval als ze iemand horen eten. Of handenwrijven. Of zelfs maar ademen.

Misofonie heet deze stoornis in de nog zeer schaarse vakliteratuur. Psychiaters van het Academisch Medisch Centrum Amsterdam beschreven de symptomen gisteren in PlosOne. Ze pleiten voor de erkenning van misofonie als apart ziektebeeld in het handboek voor psychiatrische stoornissen, de DSM5.

Weinig huisartsen kennen het fenomeen, tot wanhoop van mensen die er aan lijden, blijkt op internetfora. Met oordoppen of vermijdingsgedrag proberen ze te leven met hun aandoening. Moeders verschansen zich op de wc wanneer hun kroost een zakje chips leegeet. Want na de woedeuitbarsting volgt steevast schuldgevoel. Misofonielijders vermijden contacten uit angst hun zelfbeheersing te verliezen.

De Amsterdamse psychiaters kregen in 2009 drie patiënten met deze klachten op consult. Ze vermoedden dat het meer voorkwam en plaatsten een oproep op de website van het ziekenhuis. De mensen stroomden toe. De artsen onderzochten er 42 (ongeveer evenveel mannen als vrouwen). Altijd maakten menselijke geluiden woedend. Geluiden van dieren of de patiënten zelf wekten geen walging en agressie op.

Voor verreweg de meeste mensen waren eetgeluiden de boosdoener. Bij tweederde ging het om het horen van ademhalen, snuiven, tikken op een toetsenbord of klikken met een pen. De patiënten realiseerden zich dat hun reactie onacceptabel was.

De nieuwe aandoening heeft trekken van een obsessief-compulsieve stoornis, waarbij mensen bijvoorbeeld obsessief hun handen wassen, maar ook van angststoornissen en fobieën. De psychiaters stelden ook een vragenlijst op om de aandoening te kunnen vaststellen.

Uit NRC Handelsblad van donderdag 24 januari 2013