Antidepressie-neusspray in de maak

Met een spray in je neus van je depressie af? Een psychedelische drug uit de jaren 1960 maakt furore als anti-depressie medicijn, las ik afgelopen zaterdag in The Economist.

Het meest verkochte anti-depressie medicijn is Prozac. Ruim de helft van de mensen met een zware depressie knapt er van op, maar hoe het precies werkt is nog niet duidelijk. Het idee is dat het goedje de hoeveelheid van het gelukshormoon serotonine in het brein verhoogt. Serotonine heeft onder meer invloed op je stemming en je zelfvertrouwen.

Het gekke is: Prozac zorgt er vrij snel na inname voor dat de hoeveelheid geluksstof in het brein toeneemt, maar de patiënt merkt pas na weken een verbetering. En bovendien helpt het bij 42 procent van de depressiepatiënten helemaal niet. Wetenschappers vermoeden dat het misschien toch wat ingewikkelder ligt dan: hoeveelheid geluksstofje omhoog = depressie weg.

Dat idee wordt nog eens versterkt omdat er een middel is dat op een heel andere manier ingrijpt in het brein, en wél snel werkt. Driekwart van de mensen die niet reageert op Prozac, klaart op van een nieuwe speler op de markt. Een narcosemiddel waarmee je een olifant kunt neerhalen, en dat ook in het nachtleven gretig wordt verhandeld. Ketamine.

Infuus

Ketamine werkt sneller dan Prozac en aanverwante stoffen. Het is nog niet officieel geregistreerd als middel tegen depressie, maar er zijn in de Verenigde Staten al klinieken die het spul per infuus toedienen. In een lage dosis, ongeveer een-tiende van de hoeveelheid die nodig is voor een narcose. Ook Amerikaanse universiteiten zoals Yale, de universiteit van Californie in San Diego en de Mayo Clinic proberen het bij patiënten voor wie niets anders werkt.

Dat ketamine helpt tegen depressie was al langer bekend, maar omdat het patent op het middel is verlopen, zagen farmaceuten er geen brood in om dure klinische onderzoeken te doen.

Een nadeel is dat het opklarende effect van ketamine maar een week of wat aanhoudt. Patiënten moeten regelmatig terug aan het infuus. Bovendien is het onderzoek dat eraan gedaan allemaal kortlopend. Er is dus nog maar weinig bekend over de effecten op langere termijn. Er zijn wetenschappers die wijselijk wat slagen om de arm houden. Maar andere experts noemen het in The Washington Post de belangrijkste vooruitgang in de psychische gezondheidszorg in vijftig jaar.

Neusspray

Farmaceuten speuren ondertussen naar ketamine-achtige stoffen die minder hallucinerend zijn, en minder andere kwalijke bijwerkingen hebben. Zo mikt bijvoorbeeld Johnson & Johnson op ketamine’s tweelingbroer esketamine in de vorm van een neusspray. Dan kunnen ze daar mooi patent op aanvragen.

In Nederland startte hoogleraar psychiatrie Robert Schoevers van het Universitair Medisch Centrum Groningen op 1 juni van dit jaar een onderzoek naar het effect van ketamine bij depressie.

Eén ding: ga vooral niet zelf experimenteren met illegaal gekochte K (of ieder ander verdovend middel). Al helemaal niet als je last hebt van ernstige depressieve klachten. Het is verraderlijk spul waarvan je in een levensbedreigend coma kunt raken. Vraag je arts om meer informatie als je er meer over wilt weten.

 

Wil je een mailje als ik een nieuwe blog post? Vul dan je emailadres in onderaan deze pagina. Ik zal het alleen gebruiken voor blog-updates.